شواهد نشان میدهد سپاه پاسداران در بمباران شیمیایی غوطه ی سوریه در سال 2013 نقش داشته است
فراخوان نامه شام برای انجام بازرسی های بینالمللی در مورد بررسی نقش فرمانده سپاه قدس قاسم سلیمانی در این حمله
تهران/دمشق، 19 آگوست 2014- در نخستین سالگرد حمله شیمیایی غوطه در سوریه، گروه فعالان نامه شام [1] از سازمان ملل، کشورهای غربی و سازمانهای بینالمللی خواست در تحقیقات خود نقش احتمالی دولت ایران در این حمله را نیز به دقت مورد بررسی قرار دهد.به گفته این گروه شواهد بسیاری وجود دارد که نشان میدهد سپاه پاسداران نیز در این حمله و سایر موارد بکارگیری سلاح های شیمیایی در سوریه دست داشته است.
در 21 آگوست 2013، چندین منطقه تحت کنترل مخالفان در منطقه غوطه در حاشیه دمشق به وسیله راکت های حامل عنصر شیمیایی سارین مورد حمله قرار گرفت، حملاتی که کشته شدن صدها غیرنظامی از جمله تعداد زیادی از زنان و کودکان را در پی داشت. [2]
گذشته از چند رسانه حکومتی سوری و ایرانی و تعدادی از روزنامه نگاران وچهره هایی که فریب این اظهارات را خوردند[3]؛ بیشتر صاحب نظرانی در عرصه بینالمللی بر این باورند که نیروهای تحت فرمان ارتش سوریه این قتل عام را -که توسط سازمان ملل جنایت جنگی خوانده است- مرتکب شده اند.
تنها تعداد اندکی از گزارشگران تاکنون نقش احتمالی حکومت ایران در این حمله و سایر قتل عام های شیمیایی رخ داده در سوریه طی دو سال گذشته را بررسی کرده است. [4]
سخنگوی نامه شام، علی رحیمی می گوید: «ما شواهد متعددی جمع آوری کردهایم که نشان میدهد سپاه پاسداران در حمله شیمیایی غوطه و سایر حملاتی از این دست که در سوریه روی داده، نقش موثری داشته است. بررسی اعتبار و فراگیر بودن این شواهد از طریق تحقیقات مفصل، قطعاً وظیفه گروههای متخصص بینالمللی است. »
1. آیا حکومت ایران از این حمله مطلع بوده است؟
شواهد واضح بسیاری وجود دارد که نشان میدهد تنظیم و اداره استراتژی های نظامی حکومت سوریه و غالب عملیاتی که در این کشور در جریان است برعهده سپاه پاسداران قرار دارد. گفتههای چهرههای متعدد مقامات سوری، ایرانی و شبه نظامیان حزب الله و مقامات ایرانی به روشنی مؤید این موضوع است.[5]
هرچند با این حال، بازهم ممکن است که حاکمان سوریه به صورت مستقل و بدون مشورت با همپیمانان این کشور در مسکو و تهران در مورد حمله شیمیایی به غوطه تصمیم گرفته باشند.
پس از این حادثه، سرویس امنیتی آلمان اعلام کرد که گفتگویی تلفنی بین یکی از اعضای گروه حزب الله لبنان -که توسط ایران اداره می شود- با سفارت ایران (به احتمال بسیار در دمشق یا بیروت) را شنود کرده است.در این مکالمه، عضو ارشد حزب الله که به نظر شگفت زده میآمد، به مخاطب خود گفته بود که بشار اسد «عقل خود را از دست داده» و «با صدور فرمان حمله شیمیایی، اشتباه بزرگی مرتکب شده است.» [6]
برخی دیگر از گزارشهای رسانه ای به نقل از مقامات آمریکایی مدعی شده است که مقامات ارشد ایرانی و سوری درست در روز وقوع حمله غوطه با کاخ ریاست جمهوری سوریه تماس گرفته و از طرف سوری خواسته اند که بگوید «چه اتفاقی افتاده است». [7]
به سختی میتوان باور کرد که حمله شیمیایی غوطه ناشی از یک لحظه خشم و یا «از دست دادن عقل» باشد. عضو ارشد حزب الله ممکن است صرفاً چون در جریان حمله قرار نداشته، دچار چنین تصوری شده باشد. سلاح های شیمیایی پیش و بعد از حمله غوطه نیز دهها بار توسط حکومت سوریه به کار گرفته شده بود.[4] شواهد نشان میدهد تمامی این حمله ها با برنامهریزی قبلی و به صورت سازماندهی شده صورت گرفتهاند و حمله به غوطه بخشی از همین استراتژی بوده است، نه اتفاقی یکه و ناگهانی.
علاوه بر این ، باور اینکه رهبری روسیه و ایران از این حمله های برنامهریزی شده بیخبر بوده باشند نیز بسیار دشوار است. در دسامبر 2012، سازمان اطلاعاتی ایالات متحده موفق به شنود گفتگویی شد که به گفته این سازمان «به طرزی نامعمول کامل و روشن» بود؛ در این گفتگو مقامات سوریه در مورد حمله ای شیمیایی در ابعاد وسیع و با استفاده از هواپیما سخن می گفتند. بر اساس گزارش ها کاخ سفید بلافاصله در پیامی محرمانه با دولت سوریه تماس گرفت و حکومت روسیه نیز از مقامات ایرانی خواست که به حکومت سوریه فشار آورده و آنها را وادار به «انصراف از این نقشه کند». [8]
ایران و روسیه هر دو جزو واسطه های دست یابی به توافق بر سر خلاء سلاح شیمیایی سوریه بودند، اقدامی که پس از کشتار غوطه توانست حکومت اسد را از حمله نظامی ارتش ایالات متحده حفظ کند. [9]
حتی اگر بخواهیم باور کنیم که دولت ایران و حکومت این کشور از نقشه حکومت سوریه برای استفاده از سلاح های شیمیایی برعلیه مخالفان بیخبر بوده اند، شواهد نشان میدهد که سپاه پاسداران به طور کامل در جریان قرار داشته و حتی در این حمله دخیل نیز بوده است:
– برخی از نخستین گزارش های مربوط به فعالیتهای شیمیایی در سوریه (از جمله آزمایشهایی که یک سال پیش از وقوع کشتار غوطه در مرکز آزمایشهای شیمیایی صفیرا در شرق غوطه صورت گرفت) حاکی از این هستتند که در تمامی آنها مقامات سپاه پاسداران نیز حضور داشته اند. به گفته یک چهره امنیتی غربی، «نظامیان ایرانی که به نظر میرسید اعضای سپاه هستند با هلی کوپتر به محل انجام عملیات آزمایشی منتقل شده تا شاهد آن باشند.» [10]
– رئیس اسبق زرادخانه شیمیایی سوریه که در سال 2012 از این کشور خارج شده است در سپتامبر 2012 طی مصاحبهای مدعی شد که اعضای سپاه پاسداران در «تعداد بسیاری از جلسات» با نظامیان سوری حاضر شده و در مورد استفاده از سلاح های شیمیایی به گفتگو نشستند. «آنها همیشه برای بازدید و مشاوره میآمدندو آنها متخصصان خود را برای ما می فرستادند و دانشمندان ما را نیز به ایران دعوت می کردند. آنها در جنبههای سیاسی مربوط به چگونگی بکارگیری سلاح های شیمیایی نیز مشارکت داشتند.» [11]
– در دسامبر 2012، مقامات امنیتی ایالات متحده اعلام کردند که گفتگوی دیگری را شنود کردهاند که به باور آنها بین یکی از فرماندهان سپاه قدس و مقامات سوریه صورت گرفته است و در آن مقام سپاه قدس از دومی مصرانه میخواست که «از زخایر گاز کشنده سارین خود برای نابود کردن شورشیان و غیرنظامیانی که در شهر محاصره شده حمص از مخالفان حمایت میکنند استفاده کند.» [12]
بررسی دقیق و کامل توسط متخصصان و تیمی مستقل قادر خواهد بود تمامی شواهد موجود را در کنار هم قرار دهد و روشن کند آیا سپاه قدس پیش از وقوع حمله غوطه از آن خبر داشته است و اینکه آیا نیروهای به سربازان حکومت سوریه برای بکار گیری گاز سارین و سایر سلاح های شیمیایی آموزش و مشاوره داده است یا نه.
برای چنین تیمی از متخصصان دشوار نخواهد بود که روشن کنند کدام واحد نظامی سوریه این حمله را انجام داده است (بریگاد موشکی 155، بخش زرهی 4 یا … [13]) و اینکه آیا واحد مزبور نیز از «مشورت» نیروهای سپاه قدس بهره برده یا نه. شواهد حاکی از این است که دست سپاه قدس در واحد مزبور به چشم می خورد.
2. آیا در این حمله از تسلیحات ایرانی استفاده شده است؟
این حقیقت نه تنها دیگر برکسی پوشیده نیست، بلکه شواهد بسیاری نیز برای آن وجود دارد که تأمین انواع و اقسام سلاح هایی که نیروهای حکومت سوریه بر علیه مردم این کشور به کار می گیرند، بر عهده حکومت ایران است، همچنین ایران است که هزینه سلاح های خریداری شده از روسیه را برای حکومت سوریه می پردازد. [14]
سؤالی که باید پرسید این است که آیا راکتی که در حمله شیمیایی به غوطه به کار گرفته شد نیز توسط حکومت ایران تهیه و خریداری شده یا خیر، زیرا این نیز خود مشارکت در یک جنایت جنگی به شمار میآید.
در دسامبر 2013، بررسی راکت های مربوط به حمله شیمیایی غوطه نشان داد که این راکت ها «به احتمال بسیار» از طریق پرتاب کننده های متعدد شکلیک شده و بردی معادل سه کیلومتر داشته اند. بعلاوه، این بررسی نشان داد که راکتها از طریق موتورهایی از خانواده راکت های 122 میلیمتری معمولی که به نام BM-21 خوانده میشود پرتاب شدهاند . این موتورها سیستم شناخته شده و معمول موشک انداز برای شلیک موشک های زمین به زمین هستند که به نام «گراد» خوانده میشوند و درواقع تولیدی شوروی سابق بوده اند، اما طی سالها در کشورهای بسیاری ارتقا داده شده و بازتولید شده اند، از جمله روسیه، چین، مصر و ایران. [15]
در جولای 2014، رسانههای مخالفان سوری گزارشی منتشر کرده که به گفته آنها به وضعیت یمی از بزرگترین کارخانجات تولید تسلیحات در سوریه در نزدیکی صفیرا می پرداخت و بر مبنای اطلاعات یکی از مهندسانی که پیشتر در این کارخانه کار میکرد تنظیم شده بود. [16] بر مبنای این گزارش حجم عظیمی از بمب های بشکه ای، موشک های زمین به زمین، خمپاره و سایر انواع تسلیحاتی که تسط ارتش سوریه به کار میروند در این کارخانه ساخته می شوند.
نکته جالب توجه اینکه، بر مبنای گفته مهندس فوق، «چهار مدیر مختلف در این کارخانه با هم در رقابتند» که یکی از آنها به گفته وی ایرانی است و به گفته وی مسئولیت وارد کردن مواد منفجره و فلزات مورد نیاز برای تهیه بمب ها پیش از ارسال آنها به «کوره های چینی» را برعهده دارد. این مهندس افزوده که این کارخانه پیش از آنکه توافق انجام شده بر سر سلاح های شیمیایی سوریه همه آنها را نابود کند، «حجم بالایی از سلاح های شیمیایی داشت».
این گزارش، سایر گزارشهای موجود در مورد اینکه کارخانجات تسلیحات سوریه توسط چین و ایران ساخته و اداره میشوند را تأیید می کند. [17] به علاوه، بمب های بشکه ای پر شده از مواد سمی شیمیایی مانند کلورین نیز پیش از این توسط نیروهای ارتش سوریه در مناطقی مانند کفر زیتا در نزدیکی حما بر علیه غیرنظامیان به کار گرفته شده اند. [18] ایران متهم شده است که کپسول های کلرین تولید شده در چین را برای حکومت سوریه تأمین کرده است؛ بر اساس گزارشها ایران اخیراً ده هزار کپسول کلرین را به چین سفارش داده است. [19]
تمامی این شواهد نشان میدهد که سپاه پاسداران و به احتمال بسیار سایر نظامیان ایران به خوبی از اینکه حکومت سوریه از سلاح های شیمیایی بهره گرفته است مطلع بودهاند و ممکن است در این حمله ها به حکومت اسد یاری نیز رسانده باشند.
3. نقش شبه نظامیان عراقی تحت کنترل سپاه چه بود؟
تعدادی از گزارشهای موجود در مورد کشتار غوطه نشان میدهد که طی این حمله و بلافاصله پس از آن شبه نظامیان عراقی خصوصا گروه خطائب سیدالشهدا، در منطقه حضور داشتند. [20] وظیفه آنها ظاهراً این بوده که از مناطق تحت کنترل شورشیان که محاصره شده بودند، «حفاظت» کنند و مانع فرار مردم شوند. بر اساس گزارشها طی روزهای قبل از حمله بین دو گروه درگیری وجود داشته و گروه سید الشهدا برای تعدادی از کشته شدگان خود طی این درگیریها مراسم خاکسپاری نیز برگزار کرده بود.
رابطه نزدیک بین سپاه پاسداران و گروههای مختلف شبه نظامی عراقی که در سوریه می جنگند موضوعی است ثابت شده و آشکار. [21] سؤالی که باید پرسید این است که آیا شبه نظامیان عراقی تحت کنترل سپاه که در منطقه حاضر بودند آیا در جریان این حمله قرار داشته و جزئی از آن بودهاند یا تنها بخشی از عملیات نظامی در جریان در منطقه بوده اند. برای گروههای تحقیق بینالمللی نباید چندان دشوار باشد که از چند و چون این جریان مطلع شوند.
فراخوانی برای بررسی جامع و کامل نقش سپاه پاسداران
فراخوانها و بیانیه های بسیاری تاکنون منتشر شده که همگی خواستار بررسی کشتار شیمیایی غوطه و آوردن عاملان آن به محضر عدالت شده اند. تا آنجا که ما در نامه شام مطلعیم، تنها یکی از این بیانیه ها از دادگاه جنایات جنگی خواسته اند که «نقش سپاه پاسداران ایران و همینطور حزب الله لبنان را نیز در این جنایت بررسی کرده و آنها را به محضر عدالت فرابخواند.» [22]
سخنگوی نامه شام حسین امیر در این مورد گفت: «مردم سوریه و ایران حق دارند بدانند که آیا سپاه پاسداران و بخش برون مرزی آن سپاه قدس نیز در کشتار شیمیایی غوطه و سایر موارد بکار گیری سلاح های شیمیایی در سوریه نقش داشتهاند یا نه. زیرا اگر سپاه در این ماجرا دخیل باشد، به این معنی است که این گروه در یک جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت مشارکت کرده است، چه از طریق کمک به انجام آن و چه از طریق موافقت با آن.»
امیر افزود: «اگر اعضای سپاه پاسداران در کشتار غوطه و سایر موارد بکارگیری سلاح خای شیمیایی در سوریه مشارکت کرده باشند، آنها را باید به محضر عدالت و قانون کشید و تحت کنوانسیون ژنو و سایر قوانین بینالمللی محاکمه کرد. فرمانده سپاه قدس، سردار قاسم سلیمانی که تمامی نیروهای سپاه، حرب الله لبنان و شبه نظامیان عراقی حاضر در سوریه را فرماندهی میکند احتمالاً مظنون اصلی ارتکاب این جرم خواهد بود.»
برای سؤالات بیشتر:
لطفاً با سخنگوی نامه شام حسین امیر تماس بگیرید.
ایمیل: [email protected]
پانوشت برای اهالی رسانه و اطلاعات بیشتر:
[1] نامه شام یا «نامه هایی از سوریه» گروهی است متشکل از فعالان و شهروند خبرنگاران ایرانی ، سوری و لبنانی که در جهت برانگیختن توجهات به نقش حکومت ایران و سیاستهای این دولت در مورد بحران سوریه می کوشند و در تلاشند فضای موجود در مورد انقلاب سوریه در افکار عمومی را تغییر دهند. برای اطلاعات بیشتر به وبسایت ما مراجعه کنید: http://www.naameshaam.org [2] تعدادی گزارش و بررسی دقیق در مورد کشتار شیمیایی غوطه صورت گرفته است، به طور نمونه:– گزارش سازمان ملل: http://www.scribd.com/doc/168606795/U-N-Report-on-Chemical-Attack-in-Syria
– گزارش دیده بان حقوق بشر: http://www.hrw.org/node/118725 و
http://www.hrw.org/sites/default/files/reports/syria_cw0913_web_1.pdf
– گزارش مرکز ثبت تخلفات و جرایم: http://www.vdc-sy.info/index.php/en/reports/chemicalmassacrefollowup
– گزارش دولت ایالات متحده: http://news.bbc.co.uk/2/shared/bsp/hi/pdfs/30_08_13_assesment.pdf
http://www.lrb.co.uk/v35/n24/seymour-m-hersh/whose-sarin and
http://www.lrb.co.uk/v36/n08/seymour-m-hersh/the-red-line-and-the-rat-line.
برای اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع:
http://www.naameshaam.org/en/seymour-hersh-and-the-gouta-chemical-massacre/
مقالات و گزارشات بسیاری در مورد مقاله گمراهکننده هرش منتشر شده است از جمله:
http://www.foreignpolicy.com/articles/2013/12/09/sy_hershs_chemical_misfire#sthash.bMCue1XH.APmouRPS.dpbs
https://now.mmedia.me/lb/en/commentaryanalysis/524969-524969-why-seymour-hersh-has-it-wrong-this-time
http://eaworldview.com/2013/12/syria-special-chemical-weapons-conspiracy-wasnt-seymour-hershs-exclusive-dissected/
http://www.theguardian.com/commentisfree/2014/apr/22/allegation-false-turkey-chemical-attack-syria
http://lareviewofbooks.org/essay/dangerous-method-syria-sy-hersh-art-mass-crime-revisionism
یکی دیگر از گزارشهای گمراهکننده در این مورد، گزارشی است که توسط Mint Press در آگوست 2013 به چاپ رسید و مدعی شدکه این حمله توسط مخالفان اسد و با کمک عربستان سعودی انجام شده است:
http://www.mintpressnews.com/witnesses-of-gas-attack-say-saudis-supplied-rebels-with-chemical-weapons/168135/
برای اطلاعات بیشتر در مورد چرایی نادرست بودن این گزارش اینجا را ببینید:
https://ceasefiremagazine.co.uk/syria-deciphering-propaganda-war-ghouta-massacre/ [4] برای اطلاعات بیشتر در مورد حملات شیمیایی انجام شده توسط حکومت سوریه پیش و پس از فاجعه غوطه:
http://www.naameshaam.org/en/reports-confirm-use-of-toxic-gases-by-syrian-regime-again/
http://www.syrianhr.org/reports/syrian-network-for-human-rights-report-24-07-2013-10.pdf
http://www.vdc-sy.info/index.php/en/reports/1400970048
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/syria/10796175/Syria-chemical-weapons-the-proof-that-Assad-regime-launching-chlorine-attacks-on-children.html [5]برای اطلاعات بیشتر در مورد نقش ایران در اداره کشور سوریه در حال حاضر:
http://www.naameshaam.org/en/sepah-pasdaran-commander-al-assad-is-fighting-syria-war-as-our-deputy/
http://www.naameshaam.org/en/iranian-mp-revealing-details-of-irans-military-support-of-syrian-regime-against-national-interests/
http://www.naameshaam.org/en/iranian-general-admits-advising-syrian-regime-on-establishing-shabbiha-paramilitary-force/
http://iranpulse.al-monitor.com/index.php/2013/02/1346/head-of-ammar-strategic-base-syria-is-irans-35th-province-if-we-lose-syria-we-cannot-keep-tehran/
http://www.naameshaam.org/en/irans-secret-army/
http://www.naameshaam.org/en/hezbollah-fighters-dont-trust-the-assad-army-prefer-to-fight-in-syria-on-their-own/
http://www.naameshaam.org/en/assad-trusts-sepah-pasdaran-more-than-his-own-armed-forces/
http://online.wsj.com/news/articles/SB10000872396390443720204578000482831419570
http://www.theguardian.com/world/2012/may/28/syria-army-iran-forces
http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424127887323864604579067382861808984
http://www.reuters.com/article/2014/02/21/us-syria-crisis-iran-idUSBREA1K09U20140221
http://www.reuters.com/article/2012/05/17/us-iran-sanctions-un-idUSBRE84F14520120517
http://www.alarabiya.net/articles/2013/02/14/266293.html
http://www.naameshaam.org/en/vote_for_qassem_soleimani-president-of-syria/ [6] برای جزئیات بیشتر:
http://www.spiegel.de/international/world/german-intelligence-contributes-to-fact-finding-on-syria-gas-attack-a-920123.html and
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/syria/10284773/Syria-crisis-chemical-weapons-use-a-big-mistake-Hizbollah-told-Iran.html [7] بخوانید: http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303914304579194203188283242 [8] پیشین . [9] بخوانید: http://bigstory.ap.org/article/iran-tries-prevent-military-strike-syria [10] بخوانید: http://www.spiegel.de/international/world/syria-tested-chemical-weapons-in-desert-in-august-eyewitnesses-say-a-856206.html [11] بخوانید: http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/syria/9552147/Syrian-regime-will-deploy-chemical-weapons-as-last-resort.html [12] http://news.yahoo.com/us-weighing-military-options-syria-uses-wmd-223957678.html [13] به عنوان نمونه: http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303914304579194203188283242
http://www.hurriyetdailynews.com/turkeys-state-agency-obtains-detailed-information-about-chemical-attacks-in-syria-.aspx?pageID=238&nID=53556&NewsCatID=352 [14] به عنوان نمونه: http://www.naameshaam.org/en/after-money-rockets-and-fighters-iran-sends-its-drones-to-syria/
http://brown-moses.blogspot.co.uk/2013/05/evidence-of-iranian-arms-provided-to.html
http://brown-moses.blogspot.co.uk/2013/05/more-evidence-of-sanction-busting.html
http://www.reuters.com/article/2012/05/17/us-iran-sanctions-un-idUSBRE84F14520120517 [15] برای اطلاعات بیشتر:
http://www.nytimes.com/2013/12/29/world/middleeast/new-study-refines-view-of-sarin-attack-in-syria.html [16] بخوانید: http://all4syria.info/Archive/157599 [17] به عنوان نمونه: http://www.nti.org/facilities/482/ [18] برای اطلاعات بیشتر:
http://www.naameshaam.org/en/reports-confirm-use-of-toxic-gases-by-syrian-regime-again/ [19] برای اطلاعات بیشتر:
http://blogs.telegraph.co.uk/news/concoughlin/100270222/all-the-evidence-points-to-iran-supplying-syria-with-chlorine-bombs/ [20] بخوانید: http://sn4hr.org/public_html/wp-content/pdf/arabic/shia%27a-arabic.pdf [21] به عنوان نمونه: http://jihadology.net/hizballah-cavalcade/ and
http://i-hls.com/wp-content/uploads/2014/02/Gilbert-ICT-Rise-of-Shiite-militias-and-post-Arab-Spring-sectarian-threat.pdf [22] این بیانیه را میتوانید اینجا بیابید:
https://secure.avaaz.org/ar/petition/lmdy_lm_llmHkm_ljnyy_ldwly_mHkm_mnfdhy_mjzr_lkymwy_bGwT_dmshq/