مناطقی از سوریه که با بمبهای حاوی کلرین مورد حمله قرار گرفتهاند باید به علت آلودگی به ماده سمی دیوکسین توسط متخصصان بررسی شوند
مکانیزم تحقیقاتی مشترک جدید باید نقش سپاه پاسداران را در حملات شیمیایی صورت گرفته در سوریه مورد بررسی قرار دهد
لاهه، ۱۹ اوت ۲۰۱۵ – گروه فعالان نامه شام (۱) امروز از سازمان منع تسلیحات شیمیایی (OPCW) درخواست کرد از تمامی مناطقی که در سوریه با استفاده از کلرین مورد بمباران قرار گرفتهاند نمونهبرداری کند تا میزان آلودگی ناشی از دیوکسین در آنها مشخص شود.
هنگامی که گاز کلرین در بمب به کار گرفته میشود یا میسوزد عنصری به شدت سمی به نام دیوکسین تولید میشود که یکی از کشندهترین مواد پس از پلوتونیوم به شمار می آید. تنها چند میلیگرم از دیوکسین میتواند منطقهای را آلوده کند. بنا بر اعلام سازمان جهانی بهداشت (WHO) دیوکسین نه تنها میتواند باعث بروز مشکلاتی در زمینه ژنتیک و رشد شود، بعلاوه سیستم ایمنی و ترشح هورمونها را نیز دچار اختلال کرده و میتواند به بروز سرطان بیانجامد (۲).
درخواست بررسی مناطق بمباران شده با بمبهای کلرین در سوریه برای یافتن آثار دیوکسین پس از آن مطرح میشود که شورای امنیت سازمان ملل طی قطعنامهای در تاریخ ۷ اوت ۲۰۱۵ مقرر کرد مکانیزم تحقیقی مشترکی بین این سازمان و سازمان منع تسلیحات شیمیایی تنظیم شود تا طرفهای متخلفی که در سوریه از سلاحهای شیمایی استفاده میکنند را مشخص کند. به موجب این قطعنامه بناست «تا آنجا که ممکن است اشخاص، نهادها، گروهها یا دولتهایی را که در تدارک، تامین هزینه و بکارگیری سلاحهای شیمیایی دخیلند یا به هر صورت دیگر به آن مرتبطند را شناسایی کند». (۳)
مدیر گروه فعالان نامه شام، فواد حمدان میگوید: « متخصصانِ سازمان منع سلاحهای شیمیایی باید مناطقی که با کلرین مورد بمباران قرار گرفتهاند را برای یافتن آثار دیوکسین مورد بررسی قرار دهند تا در صورت آلودگی، شهروندان ساکن این مناطق بتوانند برای پیشگیری از مسمومیت با دیوکسین اقدامات لازم را انجام دهند».
آقای حمدان افزود: «بعلاوه مکانیزم تحقیقی مشترک باید نقش سپاه پاسدارن ایران در بکارگیری سلاحهای شیمیایی در سوریه را به طور کامل مورد بررسی قرار دهد. این بررسی باید نقش احتمالی سپاه در صدور دستور یا درخواست استفاده از این مواد و اجرا، همکاری در اجرا یا تسهیل ارتکاب حملات شیمیایی مذبور را شامل شود و تاثیر این نهاد به عنوان فراهم آورنده امکانات لازم برای این حملات را نیز در نظر بگیرد».
دبیر بخش تحقیقات گروه نامه شام، شیار یوسف در همین زمینه گفت: «ما شواهد محکمی جمعآوری کرده ایم که نشان میدهد سپاه پاسداران در حملات شیمیایی که به حکومت سوریه نسبت داده میشود، از جمله کشتار غوطه در ۲۱ اوت ۲۰۱۳ دخیل بوده است. به عنوان مثال بشکههای انفجاری که در این حملات بهکار گرفته شدهاند تولید کارخانهایست که با همکاری سپاه پاسداران در نزدیکی حلب اداره میشود»(۴).
آقای یوسف افزود: «بعلاوه میدانیم که سپاه پاسداران به حکومت سوریه در تولید سلاحهای شیمیایی یاری رسانده است. در بسیاری از آزمایشات سلاحهای شیمیایی در سوریه درجهداران ایرانی حاضر بودهاند و طی جلساتی متعدد با همتایان سوری خود در زمینه استفاده از سلاحهای شیمیایی به گفتگو نشستهاند». (۵)
وی در ادامه گفت: «ما میدانیم که سپاه پاسداران نظارت بر استراتژیهای نظامی حکومت سوریه و تمامی عملیات عمده نظامی آن را برعهده دارد، در نتیجه نه تنها سپاه از این حملات شیمیایی مطلع بوده بلکه باید با آن موافقت نیز کرده باشد».
درخواست نامهشام دو روز پیش از دومین سالگرد کشتار شیمیایی غوطه مطرح میشود؛ در ۲۱ اوت سال ۲۰۱۳ چندین منطقه تحت کنترل شورشیان در غوطه در حاشیه دمشق با استفاده از راکتهای حامل ماده شیمیایی سارین مورد حمله قرار گرفت که طی آن صدها غیرنظامی از جمله تعداد زیادی زن و کودک کشته شدند.
در اوت سال ۲۰۱۴ گروه نامهشام مجموعه مدارکی منتشر کرد که نشان از دست داشتن سپاه پاسداران در حمله شیمیایی غوطه بود؛ این گروه در همان زمان از سازمان ملل، دولتهای غربی و سازمانهای بینالمللی خواست که در تحقیقات خود نقش احتمالی حکومت ایران در این کشتار را نیزمورد بررسی کامل قرار دهند. (۶)
گزارش منتشر شده (۲۰۱۴) شامل مدارکی میشود که نشان از پیشآگاهی سپاه پاسداران از وقوع این حملات و نقش این نهاد در نظارت بر حمله و تعلیم نیروهای سوری در زمینه استفاده از سارین و سایر سلاحهای شیمیایی دارد. بخش دیگری از مدارک منتشرشده در این گزارش نشان میدهد ممکن است این حملهها با تسلیحات ساخت ایران (راکتها و راکتاندازهای با قابلیت شلیک همزمان) صورت گرفته باشد.
آقای حمدان می گوید: «حالا که بالاخره قطعنامهای محکم از سوی شورای امنیت سازمان ملل صادر شده است، کارشناسان سازمان منع سلاحهای شیمیایی باید در این زمینه دست به تحقیق بزنند و علنا در مورد بانیان و مغز متفکر واقعی این جنایات بینالمللی گزارش بدهند؛ یعنی مقامات ایرانی و فرماندهانی که استراتژیهای نظامی سوریه را کنترل میکنند ، خصوصا قاسم سلیمانی فرمانده شاخه برونمرزی سپاه پاسداران که عملا کنترل مناطق تحت اختیار حکومت در سوریه را به دست دارد».
گروه فعالان نامه شام مدتی پیش خواستار ارجاع پرونده سوریه به دادگاه بینالمللی کیفری (ICC) توسط شورای امنیت سازمان ملل شده بود. این گروه اعلام کرده بود نه تنها حملات شیمیایی، بلکه همه جرایم جنگی و بشری روی داده در سوریه باید مورد بررسی قرار گرفته و مرتکبان آنها مطابق قانون بینالملل به مجازات برسند. این بررسی به ویژه باید نقش سپاه پاسداران و شبهنظامیان تحت کنترلش در سوریه از جمله حزب الله لبنان را در بر بگیرد.»(۷)
آقای حمدان در ادامه گفت: «بیمعنی خواهد بود اگر جلوی استفاده از کلرین توسط حکومت سوریه و سپاه پاسداران گرفته شود اما به آنها اجازه داده شود همچنان به ریختن بمبهای بشکهای بر سر شهروندان و کشتار با سلاحهای معمول ادامه دهند».
نامه شام بعلاوه بر درخواست پیشین خود از مقامات آمریکایی برای عملی کردن تعهد این کشور بر آموزش و مسلح کردن شورشیان میانهرو سوری عمل کند و آنها را نه تنها در جنگ با داعش (یا به اصطلاح دولت اسلامی) ، بلکه در مقابل گروههای وابسته به القاعده و نیروهای رسمی و شبهنظامی تحت فرمان حکومتهای سوریه و ایران نیز توانمند سازد. پس ازآن که تعداد کافی از نیروهای میانهرو برای آزاد کردن سوریه مسلح شده و آموزش دیدند، باید ضمن برقراری منطقه پروازممنوع شهروندان غیرنظامی را مورد حفاظت قرار داد و طبق اصل بینالمللی «مسئولیت محافظت»، امکان دسترسی بشردوستانه به سرتاسر سوریه را فراهم کرد. (۸)
یادداشتهایی برای اهالی رسانه:
۱. « نامه شام» گروهی است متشکل از فعالان و شهروند روزنامه نگاران ايرانی، سوری و لبنانی که هدفش فاش کردن نقش حکومت ايران در بحران سوريه است. نامه شام به زبان فارسی به معنای «نامههایی از سوریه»است. برای اطلاعات بیشتر در مورد گروه و فعالیتهای آن به اینجا مراجعه کنید: www.naameshaam.org
اين گروه با حمايت بنياد حکومت قانون (مستقر در هلند) فعاليت می کند: www.lawrules.org
۲. گزارش WHO در مورد ماده سمی دیوکسین:
www.who.int/mediacentre/factsheets/fs225/en/
گزارش سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده در مورد ماده سمی دیوکسین:http://www.epa.gov/ttnatw01/hlthef/dioxin.html
۳. قطعنامه ۲۲۳۵ شورای امنیت سازمان ملل (۷ اوت ۲۰۱۵) را اینجا ببینید:
www.un.org/press/en/2015/sc12001.doc.htm
۴. برای اطلاعات ببشتر در مورد نقش ایران در تولید بمبهای بشکهای در سوریه ببینید:
www.naameshaam.org/report-iran-in-syria/4-iranian-weapons/#barrels.
۵. ببینید:
www.naameshaam.org/report-iran-in-syria/4-iranian-weapons/#ghouta
۶. ببینید:
www.naameshaam.org/evidence-suggests-sepah-pasdaran-may-have-played-role-in-2013-ghouta-chemical-attack-in-syria/
۷. در ۲۳ آوریل ۲۰۱۵ نماینده نامهشام دو گزارش جداگانه به دفتر دادستان دادگاه کیفری بینالمللی خانم فاتو بنسودا در لاهه تسلیم کرد و درخواست کرد خانم دادستان شخصا پروندهای برای رسیدگی به جنایات جنگی و بشری رخ داده در سوریه تشکیل دهد، از جمله نقش ایران در این جنایات. ببینید:
www.naameshaam.org/naame-shaam-report-icc-prosecutor/.
نخستین گزارش که در نوامبر ۲۰۱۴ منتشر شد «ایران در سوریه: از دولتی همپیمان با حکومت تا نیرویی اشغالگر». متن کامل این گزارش را میتوانید اینجا بیابید: http://bit.ly/1Jp5zl8
گزارش دوم با عنوان «پاکسازی نژادی خاموش: نقش ایران در ویرانیهای گسترده و جابهجاییهای جمعیتی در سوریه» در آوریل ۲۰۱۵ منتشر شد. این گزارش را اینجا ببینید:www.naameshaam.org/new-naame-shaam-report-on-silent-sectarian-cleansing-in-syria/.
۸. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، پیشنهادات گروه فعالان نامه شام به ایالات متحده و همپیمانانش در حوزه سیاستگذاری را میتوانید اینجا بخوانید:
www.naameshaam.org/new-narrative-on-the-syrian-revolution-and-the-war-in-syria-and-policy-recommendations-to-the-united-states-and-its-allies/