حفاظت از زندگی شهروندان در مقابل تهدیدات خارجی، یکی از اصلیترین وظایف هر حکومتی محسوب میشود. نمونههای بسیاری را میتوان در تاریخ معاصر یافت که دولتها برای نجات شهروندانشان حاضر به مذاکره و امتیاز دادن به گروهها و یا دولتهای مخالف خود شده اند، از جمله دستگیری ملوانان بریتانیایی و کوهنوردان آمریکایی که در خاک ایران رخ داد و دولتهای این کشورها را به تکاپو انداخت.برای ارزیابی عملکرد حکومت ایران در موقعیتهای مشابه، نگاهی به دو حادثه زیر بیاندازید:
سال گذشته، سوریه:
گروهی که حکومت ایران مصر است آنها را «زائر» بنامد توسط نیروهای اپوزیسیون سوریه دستگیر میشوند. علیرغم ادعای مقامات ایرانی شواهد نشان میدهد که این افراد پرسنل نظامی هستند و اپوزیسیون سوریه برای آزادی آنها درخواست تبادل اسیر میکند. جمهوری اسلامی فعالانه و به سرعت مسئله را پیگیری میکند و در نهایت حکومت بشاراسد را مجاب میکند ۲۱۳۰ نفر [۱] از زندانیان اپوزیسیون را -که بسیاری از آنها به گفته حکومت سوریه «تروریستهای خطرناکی» هستند- در مقابل آزادی این ۴۸ نظامی ایرانی آزاد کند.
کمتر از یک ماه پیش، ایران:
پنج مرزبان جوان ایرانی که دوران سربازی خود را در مرز بلوچستان میگذرانند توسط شبهنظامیان سنی جیشالعدل ربوده میشوند. اندکی بعد این گروه که در پاکستان مستقر است اعلام میکند [۲] این سربازان را در پاسخ به اعدام ۱۵ زندانی بلوچ و همچنین سخنان توهین آمیز اخیر آقای مصباح یزدی -که عثمان خلیفه سوم را فردی «دنیاگرا» و «باندباز» خوانده بود [۳]- ربودهاند و درمقابل آزادی آنها تعدادی زندانی بلوچ باید از زندان رها شوند. درست در همین گیرودار مقامات ایرانی یک زندانی بلوچ (علی نورایی) را که گویا نسبتی نیز رهبر جیشالعدل دارد اعدام میکنند.
هرچند مقامات مدعیاند همراه با مقامات پاکستانی در حال جستجو و تلاش برای یافتن و آزادی این سربازان هستند، در نخستین روزهای سال نو مردم ایران با انتشار خبر اعدام یکی از این مرزبانان «جمشید داناییفر» در اندوه فرو میروند. دولت پاکستان اندکی بعد فاش میکند حکومت ایران پیگیری موضوع را از چندین روز پیش متوقف کردهاست. جیشالعدل در بیانیهای اعلام میکند داناییفر را به تلافی اعدام نورایی در زندان اعدام کردهاست و در صورتی که تا ده روز دیگر خواستههای این گروه محقق نشود ، سرباز بعدی بهای آن را خواهد پرداخت.
سوال اینجاست:
به چشم حکومت ایران چه تفاوت عمدهای میان این دو گروه وجود دارد؟ چگونه جمهوری اسلامی می توانند مقامات یک کشور جنگزده را راضی کند که تعدادی چشمگیر از شهروندان غیر ایرانی را در ازای آزادی گروه اول که در سوریه دستگیر شدهاند آزاد کند، اما از پس مذاکره بر سر جان این پنج سرباز که در حال انجام وظیفه در خاک وطن ربوده شدهاند بر نمیآید؟ هر ایرانی پاسخ این سوال را میداند.
منابع:
۱. http://edition.cnn.com/2013/01/09/world/meast/syria-prisoner-exchange/
۲. http://www.peykeiran.com/Content.aspx?ID=73022
۳. http://www.digarban.com/node/16595