تهدید تلویحی ایران به کارشکنی در مذاکرات ژنو ۲

به دنبال عدم دعوت از ایران در اجلاس ژنو دو؛

عباس عراقچی: هرکسی می‌داند که بدون ایران دستیابی به یک راه‌حل واقعی در مورد سوریه شانس زیادی ندار

مقامات ایران روز یکشنبه دعوتنامه‌ای غیرمنتظره از سوی بان‌کی‌مون دبیر‌کل سازمان ملل دریافت کردند که ایران را به شرکت در دور جدید گفتگوها بر سر بحران سوریه موسوم به اجلاس ژنو2 – که در چهارشنبه هفته جاری آغاز شده- فرا‌می‌خواند. این دعوت در حالی صورت گرفت که اپوزیسیون سوریه و قدرت‌‌های غربی هر دو شرط حضور ایران در این اجلاس را پذیرشِ نتایج نهایی مذاکرات سال 2012 -ژنو 1- توسط مقامات ایرانی اعلام کرده بودند، شرطی که ایران مصمم به عدم پذیرش آن به نظر می‌رسید.

به نظر می‌رسد این حرکت ناگهانی از سوی سازمان ملل، ناشی از فشارهای وارده از طرف ایران و همینطور اظهارنظرهای گمراه‌کننده‌‌ مقامات این کشور است. به گفته بان‌کی‌مون وزیر‌امور‌خارجه ایران پیشتر به وی گفته بود که دولت متبوعش بیانیه نهاییِ گفتگوهای ژنو 1 را می‌پذیرد، بیانیه‌ای که یکی از بندهای مهم آن به لزوم کناره‌گیری اسد و تشکیل یک دولت انتقالی اشاره دارد. اما اندکی بعد تهران هر نوع موافقت با این بیانیه را تکذیب کرد و در همان روز نیز اعلام کرد که به صورت «داوطلبانه» غنی‌سازی اورانیوم 20 درصدی در سایت‌های هسته‌ای نطنز و فردو را به حالت تعلیق درآورده‌است.
روز دوشنبه، ائتلاف ملی سوریه –جبهه‌ای فراگیر که گروه‌های مختلف اپوزیسیون را در بر‌می‌گیرد- اعلام کرد در صورتی که سازمان‌ملل دعوت خود از ایران را پس‌نگیرد، این گروه در مذاکرات حاضر نخواهد شد. در این بیانیه‌ شدیدالحن، نیروهای ائتلاف ایران را «همکار رژیم سوریه در کشتار مردم این کشور» خوانده و حضور این کشور در مذاکرات سیاسی و کنفرانس ژنو2 را ناممکن خواندند، مگر آنکه این کشور متعهد شود تمام نیروهای نظامی خود را از سوریه خارج کند، بندهای توافق نامه ژنو 1 را بپذیرد و فعالانه در دست یابی به توافق در دور جدید مذاکرات در ژنو2 همکاری کند. در کمتر از 24 ساعت پس از صدور دعوتنامه برای ایران، سازمان ملل برای اطمینان حاصل کردن از برگزاری این اجلاس تصمیم به بازپس گرفتن دعوت خود کرد، هرچند مقامات ایران نظر دیگری در مورد این اتفاق دارند.

معاون وزارت امور خارجه ایران، عباس عراقچی در مصاحبه ای با تلویزیون ایران گفت: «همه می‌دانند که بدون حضور ایران شانس چندانی برای دستیابی به راه‌حلی واقعی در مورد سوریه وجود ندارد.» محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز ضمن ابراز «تاسف» از تصمیم سازمان ملل برای بازپس‌گیری این دعوت، مدعی شد دلیل این تصمیم «فشارهای وارده» بوده است. وزیر امورخارجه روسیه نیز بازپس‌گیری دعوت از ایران را تصمیمی «اشتباه، اما نه فاجعه‌بار» نامید.
سخنان عراقچی را باید نشانگر عزم ایران برای شکست هر تلاش سیاسی –در مورد سوریه- دانست که بیش و پیش از هرچیز منافع سیاسی ایران را در منطقه تامین نمی‌کند، بی آنکه مقامات این کشور نگران هزینه‌های چنین اقدامی برای مردم و کشور سوریه باشند. خونریزی بیشتر در سوریه بهایی است که مردم این کشور برای ارضا ولع حکومت ایران به دست‌یابی به قدرت بیشتر در منطقه و جهان می‌پردازند.مرکز مطالعات و نظرسنجی سوریه بررسی وسیعی در مورد نظر سوری‌ها درباره “چشم انداز یک راه حل سیاسی”از خلال کنفرانس ژنو۲ انجام داده است. این بررسی شامل دو نظرسنجی است، یکی آنلاین (از طریق رسانه‌های اجتماعی) که در آن ۱۲,۰۴۰نفر شرکت کرده‌اند؛ و دیگری حضورا در قسمت‌های مختلف سوریه انجام شده که ۱,۰۷۳ نفر شرکت کننده داشت.

اکثریت شرکت‌کنندگان در نظرسنجی با راه حل سیاسی موافق بودند اما بیشتر آنها برکنارشدن اسد و دستیارانش را بخشی از این راه حل دانسته‌اند. آنها ترجیح می‌دادند، به جای هیئت‌های متعدد به نمایندگی از جناح های مختلف، یک هیئت به نمایندگی از مردم سوریه در کنفرانس ژنو۲ حضور داشته باشد. شگفت انگیز ترین دستاورد نظر سنجی – یا شاید تعجب‌آور- این بود که تعداد قابل توجهی از شرکت کنندگان نسبت به نتایج مورد انتظار از کنفرانس ژنو۲ “بدبین” بودند. بیش از۹۰٪ معتقد بودند این کنفرانس به هیچ راه حلی منجرنخواهد شد و در بهترین حالت، یک روند مذاکرات طولانی مدت است که تنها اجازه خواهد داد که حکومت مدت بیشتری به حیات خود ادامه دهد.

منبع: مرکز مطالعات و نظرسنجی سوریه

https://www.dropbox.com/s/343aojdq9huf43g/Poll1.pdf

•