English 
فارسی 
العربية 
معاون عربي و آفريقايي وزارت امور خارجه ایران اخیرا در سخنانی مدعی شد حکومت ایران قصد ندارد بشار اسد را برای همیشه در راس قدرت نگه‌دارد، اشاره‌ای که تلویحا از امکان جایگزینی اسد با یکی دیگر از نیروهای طرفدار ایران خبر می‌دهد. حسین امیرعبدالهیان با این حال تاکید کرد که اسد هنوز در راستای منافع استراتژیک ایران حرکت می‌کند در نتیجه ایران مایل است علیرغم همه مسائل موجود وی در راس حکومت سوریه بماند.
آقای امیرعبدالهیان در مصاحبه‌ای که در دوم آوریل سال جاری با خبرگزاری رویترز [۱] انجام داد گفت: «ما به دنبال این نیستیم که بشاراسد را برای همیشه در راس قدرت نگه‌‌داریم. اما با این ایده که با استفاده از تندروها و گروه‌های تروریستی او و حکومت سوریه را سرنگون شود نیز موافق نیستیم.»
این همان روش قدیمی هراس‌افکنی است که حکومت سوریه سالهاست از آن بهره می‌گیرد: در صورت سقوط اسد، تندروهای اسلامگرا و تروریست‌ها روی کار خواهند آمد در نتیجه بهتر است که به ماندن اسد در قدرت رضایت بدهید. این گفتمان فرض را بر این می‌گیرد که جانشینان اسد الزاما و قطعا تروریست‌ها و اسلامگرایان افراطی خواهند بود.
باید به آقای امیرعبدالهیان و کسانی که سخنان او را می‌پذیرند یادآوری کرد که «رئیس‌جمهور» و «حکومت» سوریه در درجه اول به هیچ‌وجه مشروع و قانونی نیستند. بشاراسد هنگامی که پدرش حافظ اسد به بستر بیماری افتاد از اروپا به سوریه بازگردانده شد و به دلیل مرگ برادر بزرگترش توسط حلقه نزدیکان پدرش در حکومت به عنوان رئیس‌جمهور برگزیده‌شد. قانون اساسی سوریه که تا پیش از آن حداقل سن برای ریاست جمهوری را ۴۰ سال ذکر کرده بود با عجله تغییر داده‌شد تا سن مجاز به ۳۴ سال –سن بشاراسد در زمان انتصاب– کاهش یابد. از آن زمان تاکنون حکومت اسد با زور و سرکوب دوام پیدا کرده‌است.
علاوه براین باید به خاطر آقای امیرعبدالهیان آورد که تندروها و نیروهای اسلامگرایی که او از آنها سخن می‌گوید در واقع ساخته و پرورش‌یافته حکومت‌های سوریه و ایران هستند و نگاهی گذرا به بحران سوریه نشان می دهد که این گروه‌ها نه تنها در به اپوزیسیون و یا انقلاب سوریه کمکی نکرده‌اند بلکه عملا منافع حکومت سوریه و ایران خدمت کرده‌اند. [۲]. بعلاوه، آیا نباید نام حزب‌الله لبنان و شبه‌نظامیان عراقی که با حمایت، سازماندهی و بودجه حکومت ایران در سوریه می‌جنگند را نیز در لیست این گروه‌های افراطی قرار داد؟
امیرعبدالهیان مصر است تنها «کمک» ایران به سوریه محدود به «اقلام حقوق‌بشری مانند غذا و دارو» است. اما گزارش‌های رسانه‌ای و اطلاعات منتشره توسط سازمانهای اطلاعاتی حاکی از این است که حکومت ایران طی ماه‌های اخیر با ارسال فرماندهان سپاه‌قدس و بسیج برای آموزش نیروهای سوری، نظارت بر عملیات‌ها و جمع‌آوری اطلاعات حمایت خود از حکومت اسد را گسترده‌تر از پیش کرده‌است. [۳]
به این حمایت‌ها باید ارسال سلاح‌های جدید ایرانی (نظیر راکت‌های فلق و برکان) و پرداخت هزینه سلاح‌های روسی خریداری شده توسط حکومت اسد را نیز افزود. بعلاوه سخنان جسته و گریخته مقامات ایرانی نشان می‌دهد که حکومت ایران از نخستین روزهای انقلاب سوریه تعلیم و حمایت از نیروهای سوری و شبه‌نظامیانی که در کنار آنها می‌جنگند را آغاز کرده‌بود [۴]. چطور می‌توان تعلیم، حمایت و هدایت نیروهای نظامی را چیزی جز مداخله نظامی خواند؟
علیرغم سخنان مقامات ایرانی در مورد «راه‌حل‌های موازی» و «طرح چهارقسمتی ایران برای بحران سوریه» به نظر نمی‌رسد سیاست پایه ایران در مورد سوریه تغییری کرده باشد؛ چنان که امیر‌عبداللهیان می‌گوید:«ما روابط بسیار عمیقی با سوریه داریم، این کشور متحد استراتژیک ما علیه اسرائیل است. » اسرائیل بهانه قدیمی همیشگی ایران است، نام این کشور درحالی به میان می‌آید که اسد نه درحال جنگ با این کشور بوده‌است و نه به نظر می‌رسد قصدی برای این‌کار داشته باشد. در واقع بسیار تامل‌برانگیز است که ایران و اسرائیل دو کشور اصلی هستند که مایلند بشار اسد در راس قدرت بماند. [۵]
مصاحبه فوق با امیرعبدالهیان در کویت و پس از گفتگوی وی با وزیر کشور امارت متحده عربی انجام شد. به نظر می‌رسد ایران در تلاش است «سوءتفاهم»های موجود بین خود و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس –خصوصا عربستان طی سعودی– در زمینه سوریه،عراق و بحرین را حل و فصل کند. امیرعبدالهیان در این مورد گفت: «ما امیدواریم طی ماه آینده یا در زودترین زمان ممکن در این زمینه به گفتگو بنشینیم. »
به نظر می‌رسد آنچه تمامی این قدرت‌های منطقه‌ای –ایران، ترکیه، عربستان و امارات– از یاد برده‌اند این است که هر روزی که آنها صرف بازیهای سیاسی خود می‌کنند به قیمت جان صدها سوری و ویرانی بیشتر سوریه تمام می‌شود. حتی اگر بپذیریم که حکومت ایران نمی‌خواهد اسد را مادام‌العمر در راس قدرت نگه‌دارد، به نظر می‌رسد مقامات ایرانی در تلاشند آنقدر وی را در سمت ریاست‌جمهوری حفظ کنند که جمعیت سوریه و زیرساخت‌های این کشور کاملا نابود شوند.
یادداشت‌ها:
۱. رویترز:
http://www.reuters.com/article/2014/04/02/us-iran-syria-idUSBREA311X220140402
۲. برای مثال:
http://www.naameshaam.org/en/is-the-iranian-government-supporting-both-sides-of-the-war-in-syria/
۳. برای مثال:
http://ara.reuters.com/article/topNews/idARACAEA1K08I20140221?pageNumber=1&virtualBrandChannel=0
۴. برای مثال:
۵. برای مثال:
On Twitter