گزارش جدید نامهشام در زمینه «پاکسازی فرقهای» در سوریه
مقامات بلندپایه سوریه و ایران در تخریب گسترده و کوچ اجباری شهروندان سوری دخیل هستند
واشنگتن دی.سی.، ۱۸ می ۲۰۱۵ – گروه فعالان نامهشام (۱) امروز گزارشی جدید با عنوان «پاکسازی فرقهای خاموش: نقش ایران در تخریب گسترده و جابه جاییهای جمعیتی در سوریه» منتشر کرد.
این گزارش که در انستیتو خاورمیانه واشنگتن (۲) ارائه شد، حکومت بشار اسد در سوریه و حامیان لبنانی و ایرانی این رژیم را متهم میکند که در بخشهایی از سوریه نظیر دمشق و حمص به صورتی سیستماتیک اقدام به کوچاندن اجباری شهروندان سوری و تخریب و تصرف املاک آنها کردهاند.
به زعم نگارندگان این گزارش دو اقدام مجرمانه بالا در واقع حاصل سیاستهای دولتی برای پاکسازی فرقهای است و دو هدف عمده را دنبال میکند؛ اول استفاده از جنگ به عنوان فرصتی برای کسب سود سرشار مالیِ به نفع مافیای اقتصادیِ مرتبط با حلقه رهبری سوریه و دوم اجرای برنامه «شیعهسازی» در سوریه که دومی را حکومت ایران و شبهنظامیان تحت فرمان این کشور پشتیبانی و تامین اقتصادی میکنند.
این گزارش در ادامه نتیجه میگیرد که در سوریه امروز یک «پاکسازی فرقهای خاموش» در جریان است در حالی که جهان بیاعتنا به تماشا نشسته.
شیار یوسف، مدیر بخش تحقیقات نامهشام در همین مورد گفت: «به نظر میرسد تخریب و بازسازی مناطقی خاص از سوریه به هدف تنبیه گروهی مردمی صورت می گیرد که از انقلاب و مخالفان مسلح حمایت کردهاند – و اکثریت این مردم سنی هستند. بعلاوه به نظر میرسد هدف از این تخریبها «پاکسازی» این مناطق از همه «عناصر نامطلوب»، ممانعت از بازگشت آنها به خانههایشان در آینده و جایگزینی آنها با علویان سوریه و شهروندان غیر سوری شیعهمذهب و حامی رژیم سوریه باشد.»
آقای یوسف افزود: «این پاکسازی فرقهای خاموش تغییری شدید در ترکیب جمعیتی برخی از مناطق سوریه ایجاد میکند. به نظر میرسد هدف نهایی این پروژه این است که امنیت مسیر ساحلی بین دمشق-ـ حمص در حاشیه مرز لبنان را برای رژیم سوریه تضمین کند؛ در این صورت هم ترکیب جغرافیایی و جمعیتی این مناطق یکدست با مناطق تحت کنترل حکومت خواهد شد و هم انتقال سلاح به حزبالله لبنان به سهولت ادامه خواهد یافت.»
گزارش نامهشام نشان میدهد که عالیرتبهترین مقامات سوری، رهبران ایران و حزبالله و همینطور برخی از بازرگانان این سه کشور نیز در جنایات جنگی و بشری یاد شده همکاری دارند.
در ۱۳ آوریل ۲۰۱۵، نماینده نامه شام نسخهای از این گزارش را به همراه مدارک مربوطه به دفتر دادستان عالی دادگاه بینالمللی لاهه (ICC) در لاهه تحویل داد و از دادستان درخواست کرد بررسی این جنایات را در دستور کار قرار دهد.(۳)
فواد حمدان، مدیر گروه فعالان نامه شام گفت: «ما ما یکبار دیگر از دادستان دادگاه بینآلمللی لاهه می خواهیم که ابتکار عمل را به دست گرفته و مستقلا (proprio motu) بر مبنای گزارش نامه شام و سایر گزارشهای موجود در زمینه این جزایم دست به تحقیق و بررسی بزند. این اقدام باید بررسی نقش مقامات و فرماندهان ایرانی، خصوصا ژنرال قاسم سلیمانی را نیز در بر بگیرد.»(۴)
آقای حمدان ادامه داد: «ما بعلاوه از دادستان دادگاه بینالمللی کیفری میخواهیم که پیشنهاد مطرح شده توسط مسئول کمیسیون مستقل مربوط به جمهوری عرب سوریه (۵) در سازمان ملل را بپذیرد؛ در این پیشنهاد که در مارس ۲۰۱۵ به صورت علنی مطرح شد این کمیسیون پیشنهاد کرده بود «لیستی مخفی» از نام و مشخصات افراد مظنون را در صورت در خواست دادستان برای تهیه کیفرخواست در زمینه جنایات جنگی و بشری رخ داده در سوریه در اختیار وی قرار خواهد داد. مردم سوریه نباید ایمان خود را به پیروزی عدالت از دست بدهند.»
يادداشت هايی برای اصحاب رسانه:
۱. « نامه شام» گروهی است متشکل از فعالان و شهروند روزنامه نگاران ايرانی، سوری و لبنانی که هدفش فاش کردن نقش حکومت ايران در بحران سوريه است. نامه شام به زبان فارسی به معنای «نامههایی از سوریه»است. برای اطلاعات بیشتر در مورد گروه و فعالیتهای آن به اینجا مراجعه کنید: www.naameshaam.org
اين گروه با حمايت بنياد حکومت قانون (مستقر در هلند) فعاليت می کند: www.lawrules.org
۲. انستیتو خاورمیانه در واشنگتن، www.mei.edu
۳. نگاه کنید به: www.naameshaam.org/naame-shaam-report-icc-prosecutor/
۴. «چارچوب حقوقی» شرح داده شده در فصل دوم از گزارش ِ«پاکسازی قومی خاموش:نقش ایران در تخریب گسترده و جابه جایی جمعیتی در سوریه» به روشنی نشان میٔهد که جرایم یاد شده در گزارش در حیطه مسئولیت و دخالت دادگاه بینالملی کیفری هستند. نگارندگان این گزارش به همین دلیل از دادستان دادگاه بینآلمللی کیفری درخواست میکنند تا از اختیاراتی که به موجب پیمان رُم به او واگذار شده استفاده کرده و یک تحقیق بینالمللی را در زمینه این جرایم آغاز کند؛ حتی اگر چین و روسیه در شورای امنیت چنین بررسی را وتو کنند.
۵. برای اطلاعات بیشتر در مورد کمیسیون مستقل سازمان ملل برای بحران جمهوری عرب سوریه در شهر ژنو در سوییس مراجعه کنید به:
www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/IICISyria/Pages/IndependentInternationalCommission.aspx
۶. در نوامبر ۲۰۱۴، نامه شام گزارشی مفصل در مورد نقش حکومت ایران در بحران سوریه منتشر کرد با نام «ایران در سوریه: از همپیمانی با حکومت تا نیرویی اشغالگر». متن کامل این گزارش را میتوانید اینجا بیابید: http://www.naameshaam.org/report-iran-in-syria.
در این گزارش مثالها و شواهد بسیاری از موارد نقض حقوق بشر، جنایات جنگی و بشری رخ داده در سوریه توسط شبهنظامیان و نیروهای تحت فرمان ایران را گرد آورده است؛ از جمله «هستههای بحران» و ترورهای صورت گرفته توسط آنها در جولای سال ۲۰۱۲ و فاجعه شیمیایی غوطه در حومه دمشق در آگوست ۲۰۱۳. بعلاوه در گزارش، روشهای مختلف به محاکمه کشیدن مقامات ایرانی از جمله سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی سپاه قدس، شاخه برونمرزی سپاه بررسی میشود.
نگارندگان براین باورند که دادگاه بینالمللی لاهه شواهد لازم برای به دادگاه کشیدن و محاکمه مقامات سیاسی و نظامی ایران بابت دست داشتن آنها در جنایات بشری و انسانی روی داده در سوریه وجود دارد. این همدستی عبارت است از تهییج، تایید و پذیرش اقدامات مجرمانه و تروریستی به منظور حمایت و کمک در ارتکاب جرایم جنگی و بشری.
گزارش سال ۲۰۱۴ این گروه نیز پروندهای قضایی را در بر میگرفت که نشان میداد جنگ سوریه را باید بر اساس قانون ۱۹۰۷ لاهه و کنوانسیون چهارم ژنو در سال ۱۹۴۹، بحرانی بینالمللی به شمار آورد که در آن از یک سو ایران و شبهنظامیان تحت حمایتش به عنوان نیرویی متجاوز و اشغالگر قرار دارند و در سوی دیگر نیز مردم سوریه در تلاشند تا آزادی و استقلال خود را از اشغالگران باز یابند.